اقتصاد نهادی و نهادگرایی اقتصادی در نوبل اقتصادی ۲۰۲۴:
دارون عجم اوغلو و همکارانش سایمون جانسون و جیمز رابینسون به دلیل تحقیقاتی در موضوع شکافهای رفاهی بین ملتها جایزه نوبل اقتصاد را با هم شریک شدند. عجم اغلو در ایران و جهان با کتابهای چرا ملتها شکست میخورند (۲۰۱۲) و راه باریک آزادی (۲۰۱۹) و رویکرد میانرشتهای خود که شامل اقتصاد، تاریخ و علوم سیاسی بوده و طرح مباحث اساسی در زمینههایی همچون توسعه اقتصادی، نقش و اثرگذاری نهادها در اجتماع، همچنین تاثیرات تکنولوژی بر نابرابری، شناخته میشود. ایده محوری آثار عجماوغلو و رابینسون این است که نهادها، به معنای قواعد رسمی و غیررسمی که رفتار اقتصادی و سیاسی را شکل داده و تنظیم میکنند، در بلندمدت مهمترین عامل تعیینکننده توسعه اقتصادی هستند. اینکه نهادها برای رشد اقتصادی اهمیت دارند و اینکه نهادها به این دلیل ایستا و دیرپای باقی میمانند که بازیگران سیاسی در هر جامعهای منافع خود را در حفظ آنها به شکل موجودشان میبینند. عجم اوغلو و رابینسون در کتاب چرا ملتها شکست میخورند، دو نوع نهاد را تعریف میکنند که سرنوشت کشورها را شکل میدهد: نهادهای فراگیر و نهادهای استثماری. عجم اوغلو و رابینسون استدلال میکنند که نهادهای بد نتیجه نظامهای سیاسی هستند که در کشورهای در حال توسعه برای متنفذان سودهای خصوصی ایجاد میکنند، ولو اینکه با این کار اکثریت جامعه را فقیر کنند. جوامعی که موفق میشوند دولتی قدرتمند، ولی پاسخگو ایجاد کنندو در این جوامع توان حکومت و پایداری اجتماعی بهطور همزمان رشد میکنند. عجم اوغلو معتقد است بدون نهادهای فراگیر، منافع حاصل از پیشرفت تکنولوژی تنها در دست اقلیتی کوچک از متنفذان متمرکز شود و نابرابری افزایش مییابد.
کد خبر: ۳۹۶۵۰۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۰۱
نکاتی در باب امنیت؛
محمدحسین باقی در یادداشتی نوشت: مدتی است در سپهر سیاسی ایران بحثهایی مانند سوریهای شدن یا عباراتی از این دست که «خدا را شکر امنیت داریم، داعش نداریم» مطرح است. صرف نظر از درستی یا نادرستی این نگاهها، میخواهم از زاویهای دیگر به این مساله بپردازم. فرض این یادداشت این است که اگرچه در برهههایی از تاریخ ۲۰۰ساله اخیر تلاشهایی در راستای تجزیه برخی مناطق ایران صورت گرفته و صاحب این قلم منکر آن نیست؛ اما حلقههای زنجیر ایرانیت قویتر از آن است که با اتفاقاتی ازاین دست بگسلد. «سوریهای شدن» یعنی جنگ داخلی تمام عیار (نیروهای مسلح در برابر خیل مردم) همراه با مداخله خارجی تمام عیار (اعزام نیرو و کمکهای مستشاری و تسلیحاتی و اقمار پروری) که مصداقی در ایران ندارد. افزون بر این، بحث سوریهای شدن توهین به فرهنگ ایرانی و نظام حکمرانی است.
کد خبر: ۳۸۴۶۹۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۲۴
لحظه آزادی*
بخش اعظم زندگی حراست از تعادلهای ناپایدار است. کسب و کاری به موفقیت رسید. آیا همین و تمام؟ یا با چند ماه بیتوجهی پژمرده میشود و چند سال بیمبالاتی آن را به نابودی میکشد؟ خانوادهای به وجود آمد. آیا همین و تمام؟ یا گاهی یک اخم آن را از هم میپاشد؟ برای آنکه این نهال بماند و رشد کند باید یک عمر بکوشید، یا به قولی زندگی کنید. آیا آماده زندگی در لحظه آزادی هستیم؟
کد خبر: ۲۸۱۵۹۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۲۵
چرا ملت ها شکست می خورند؟
اندیشکدهای که همواره طراح سیاستهای ضدایرانی دولت ترامپ بوده، این بار به فکر بهبود وجهه واشنگتن در ایران افتاده، آن هم به واسطه ویروس کرونا!
کد خبر: ۲۶۴۴۲۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۲/۱۶
دارون عجماوغلو:
گفتوگو با دارون عجماوغلو، پالیتیک — دارون عجماوغلو استاد اقتصاد در دانشکده کیلیان دانشگاه امآیتی است، تمرکز او عمدتاً بر اقتصاد سیاسی است. عجم اوغلو با نگارش صدها مقاله در مجلات معتبر، در زمرۀ پرآوازهترین اقتصاددانان ۱۰ سال گذشته بوده و در فهرست موسسه تحقیقات اقتصادی آیدیاز/ریپیایسی جایگاه سومین اقتصاددان تأثیرگذار را دارد.وی از دیدگاهها و دغدغههایش دربارۀ اقتصاد جهان سخن میگوید
کد خبر: ۲۵۰۱۰۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۲۵
سیاستگذاران ذینفع!
نظر نویسندگان کتاب «چرا ملتها شکست میخورند؟» این است که نهادهایی که در کشورهای مختلف فعالیت میکنند، باعث ایجاد انگیزههای گوناگون برای اهالی آن کشور میشوند و انگیزههای متفاوت به معنای کار متفاوت، درآمد سرانه متفاوت، توزیع ثروت متفاوت و درنتیجه سرنوشتی متفاوت است. بهنظر عجماوغلو و رابینسون، این نهادها هستند که سبب موفقیت و شکست ملتها میشوند، زیرا آنها بر رفتارها و انگیزشها در زندگی واقعی اثر دارند.
کد خبر: ۲۵۰۰۰۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۲۴
دغدغه ایران؛
تحقیقات نشان میدهد مردم هر قدر سیستم اداری را فاسدتر بدانند، آمادگی ذهنی و عملیشان برای پذیرش و اقدام به فساد بیشتر میشود. دستگیری هایی که منجر به اصلاح ساختاری نشوند، فقط فرضیه مردم درباره فاسد بودن نظام اقتصادی و سیاسی را بیشتر تأیید میکنند.دستگیریهایی که عزم بنیادین برای گذار از اندکسالاری به دموکراسی مستحکم، اصلاحات حقوقی، شفافیت در رسیدگی، گفتوگوی ملی درباره فساد، و بدون تسویه حساب سیاسی در آن نباشد، به جایی نمیرسد.
کد خبر: ۲۲۹۴۷۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۶/۰۵
یادداشت محمد فاضلی؛
من از انتشار اولین کتابم درباره فساد (سال 1386) تا به امروز، مشغول مطالعه فساد و ترغیب به مبارزه با آن بودهام و از مبارزه با فساد هم استقبال میکنم، اما به دلایلی که مختصر تشریح میکنم، موج اخیر دستگیری متهمان را فاقد نتیجه تعیینکنندهای میدانم.اول. دارون عجماوغلو و جیمز رابینسون در کتاب تحسینشده و پروفروش «ملتها چرا شکست میخورند؟ ریشههای قدرت، ثروت و فقر» (ترجمه محسن میردامادی و محمدحسین نعیمیپور، نشر روزنه، با مقدمه روشنگر احمد میدری) نشان میدهند که ریشه فقر ملتها و فساد سیاسی و ناشی از حاکمیت اندکسالاری است.
کد خبر: ۲۲۹۳۰۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۶/۰۴
فرشاد مؤمنی عنوان کرد؛
مقایسه عملکرد دولتهای پس از انقلاب توسط سیاسون، اغلب در پوششی از سیاستزدگی ارائه شده و بدون دادن ارائه آمار و مستندات، با نگاههایی جناحی در این مورد صحبت شده است. دکتر فرشاد مومنی در گفتوگویی که با شفقنا داشت، پایه سخنانش را آمار و ارقام گزارشهای سالانه توسعه انسانی UNDP، گزارش بانک جهانی، گزارشهای مرکز آمار ایران و دیگر آمار قابل توجه قرار داده است.او همچنین در مقام مخالفت با باورهایی برمیآید که معتقدند ایرانیان در دوران اول انقلاب و جنگ، احساساتی و هیجانی عمل کردهاند و میگوید: پایبندی عملی دولت آن دوره را به وعدهها و ادعاهایش بررسی کنیم تا نشان دهیم مطلقاً نمیتوان گفت که مردم در آن زمان، احساساتی بودند بلکه با شاخصهای بسیار روشن و گواههای غیرقابل انکار میتوان نشان داد که چون در آن زمان مردم بین قول و فعل حکومت، یکسانی میدیدند و برخورد صادقانه مشاهده میکردند، این اتفاقات افتاده است.
کد خبر: ۱۹۷۸۸۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۱/۰۸
افسانه «علم اقتصاد» واحد و یگانه؛
اقتصاد متعارف آکسیوماتیک ریاضیگرا، جریان اصلی در نظام آموزشی اقتصاد جهان و بالطبع ایران است. این جریان فکری، آکسیوماتیک است؛ به این معنا که مبتنیبر رویکرد قیاسی است؛ از تعریفی کلی از انسان، بهعنوان آکسیوم یا اصل موضوعه اول شروع میشود و بعد با اضافه کردن آکسیومهای دیگر، قدم به قدم تکمیل میشود. در این مسیر، مفاهیم و فرضیههای خود را در قالب منطق ریاضی میریزد و بنای نظری باشکوه ریاضیگرایی را تولید میکند که ممکن است با دنیای واقع ارتباط چندانی نداشته باشد. این دیدگاه ویژگیهایی را دارد در زیر به آن ها اشاره می شود.
کد خبر: ۱۷۵۰۸۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۲۱
اثر جیمز رابینسون؛
علت اجرای نادرست سیاست های اقتصادی و شکست کشورها در نیل به توسعه در یک کلمه نهفته است: دوراهی سیاستمدار؛ حفظ کارایی یا حفظ حکومت گروہ خاص.
کد خبر: ۱۶۵۲۴۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۸/۰۵
بیشترین رفاه برای جامعه؛
توسعه یک پیشرفت مستمر است معطوف به یک چشمانداز روشن. این چشمانداز روشن در عرصه اقتصاد همان وصول به بهترین سازوکار «تخصیص منابع» است که با حداقلسازی حیف و میل منابع، «بیشترین رفاه» را برای جامعه به ارمغان میآورد.
کد خبر: ۱۳۲۹۸۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۳/۱۷
به این «پرسشها» «پاسخ» دهید!
مردم از دستگاههای اجرایی و قضایی برخورد قاطعانه با «دانه درشتها» را مطالبه میکنند و این مساله خواست رهبر انقلاب نیز هست که از مسوولان سه قوه خواستهاند: در مبارزه با فساد، به جای پرداختن به «ریشهها» و «ام الفسادها» به سراغ ضعفا و خطاهای کوچک نروند و نقاط اصلی را رها نکنند.
کد خبر: ۱۲۱۲۷۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۱/۲۳